ሕክምናዊ ቃላት

*ወልፊ (addiction)- ኣብ ሓደ ንጥረ ነገር ወይ ኣብ ፍሉይ ባህሪ እተወሰነ ስነ-ኣእምሮኣውን ስነ-ኣካላውን ጽግዕተኛነት

*ጸረ-ማሕበራዊ ሰብኣዊ ጸገም/ምዝበላ (antisocial personality disorder) - በቶም ማሕበራዊ ቅቡልነት ዘይብሎም ቅዲ ባህርያት ዝልለ ሰብኣዊ ጸገም/ምዝበላ

*ኣኖረክስያ ነርቮዛ (anorexia nervosa)- ክብደት ሰውነትካ ንምቁጽጻር ኣመጋግባኻ ኣመና ብምድራት ዚስዕብ ጸገማት

*ኣቓልቦ ዘጉድል መጠን ብዘይብሉ ምንቅስቓስ ዚለለ ሕማም (Attention Deficit Hyperactivity Disorder, ADHD) - ሓደ ሰብ ኣብ ሓደ ነገር ከተኩር፡ ኮፍ ኪብል ወይ ነቲ ዚድርኾ ባህርያት ክቆጻጸር ብዘይ ምኽኣሉ ዝስዕብ ጸገም

*ባይፖላር ዲስኦርደርስ (bipolar disorders)- ኣብ መንጎ ጭንቀትን ፍንጫሐን፡ ላዕልን ታሕትን ዚብል ናይ ስምዒት ጸገማት

*ጫፋዊ ሰብኣዊ ጸገም/ምዝበላ (borderline personality disorder) - ድርኺት ዝመልኦ ዘይንቡር ባህርያትን ዘይርጉእ ዝምድናን ምርኣይ

*ቡሊሚያ ነርቮዛ (bulimia nervosa)- ክብደት ንምቁጽጻር ብማለት ጠገለ ብዘይብሉ መገዲ መግቢ ምብዛሕን ኣመና ኣብ ጽፈት ምትኳርን

*ኮግኒቲቭ ዲሶናንስ (cognitive dissonance)- ሓደ ሰብ ምስ እምነቱን ክብርታቱን ዚጋጮ ሓበሬታ ኣብ ኣእምሮኦ ምስ ዘቐምጥ ዚፍጠር ናይ ጭንቀት ኩነታት

*ዲመንሻ/ርስዒት (dementia) - ርኡይ ናይ ዝኽርን ቀልብን ምንቁልቋል

*ቃዝኖት (depression) - ብናይ ድርኺትን ሓይልን ሓጐስን ጉድለት ዝልለ ናይ ስሚዒት ጸገም

*ዲሶሽየቲቭ ዲሶርደርስ (dissociative disorders) - ካብ ክውንነት ተሓቢእካ ንሓጺር ወይ ንነዊሕ እዋን ካብ ኣእምሮኣዊ ቃንዛ ክትከላኸል ብምጽዓር ዚፍጠር ጸገማት ወይ ምዝበላታት

*ዘይስሩዕ ኣመጋግባ (eating disorders) - ንኣመጋግባኻ ብምቁጽጻር ከባቢኻ ክትቆጻጸር ክትፍትን ከሎኻ ዚፍጠር ጸገማት

*ሓፈሻዊ ጭንቀት (generalized anxiety disorder)- ንልሙድን ተደጋጋምን ፍጻመታት ዚምልከት ዓይነት ቀጻሊ ጭንቀት

*ሂስትሪዮኒካዊ ምዝበላ ኣእምሮ (histrionic personality disorder) - ብምሒር ናይ ኣቓልቦ ድሌት ዚብገስ፡ ልዑል ስምዒታትን ምቅስቓስን ዚፈጥር ስብእናዊ ጸገም

*ሃይፖኮንድርያሲስ (hypochondriasis) - ከቢድ ሕማም ወይ ኣካላዊ ጸገም ከም ዘሎካ ዘእምን ናይ ኣእምሮ ጸገም

*ዕብዳን (insanity) - ሓደ ሰብ ንተግባራቱ ሓላፍነት ክወስድ ከም ዘይክእል ዘመልክት ሕጋዊ ቃል

*ሕማም ኣእምሮ (mental illness)- ስሩዕ ወይ ልሙድ ስራሕ ንምፍጻም ኣጸጋሚ ዝገብር ስነ-ኣእምሮኣዊ ጸገማት

*ሙድ ዲዞርደርስ/ምዝበላ ስምዒት (mood disorders) - ቅልጡፍን ዘይርጉእን ምልውዋጥ ስሚዒታት

*ምንሻውሰን ሲንድሮም (Munchausen syndrome)- ዘየሎ ሕማም ብምፍብራኽ ኣቓልቦ ከም እትደሊ ዚገብር ናይ ኣእምሮ ጸገም (ኣላይ ህጻን ኣብቲ ህጻን ወይ ኣላዪ ሕሙም ኣብቲ ሕሙም ዚፈጥሮ ውክልናዊ ፍብረኻ ጸገማት፡ ውክልናዊ ምንሻውሰን ሲንድሮም ይብሃል)

*ኣነነታዊ/ናርሲሲት ምዝበላ ኣእምሮ (narcissistic personality disorder) - ብሰንኪ ኣመና ኣብ ነብስኻ ወይ ኣነነትካ ዚህሉ ልዑል ኣገዳስነት፡ ናብ ርህራሄ ዘይምህላው ባህርያት ዚወስድ ናይ ኣእምሮ ምዝበላ

*ወልፋዊ-ድራኸኣዊ ምዝበላ ኣእምሮ (obsessive-compulsive disorder) - ከባቢኻ ንምቁጽጻር ብማለት ዚፍጠር

ብውጥረትን/ወይ ብግዴታውን ድሌት እተሰነየ ናይ ጭንቀት ጸገም

*ፓኒክ ዲዞርደር/ተደጋጋሚ ስምባደ (panic disorder)- ቀጻልን ዘይተጸበኻዮን ኣብ ኣእምሮኻ ዚፍጠር ናይ ስንባደ መጥቃዕቲ

*ናይ ሰብእነት ጸገማት (personality disorders)- ምስቲ ፈላሚ ባህሊ ወይ ከባቢኻ ዘይቃዶን ዘይተለምደን ቅዲ ባህርያትን ተመኩሮን

*ፎብያ (phobia)- ደረት ብዘይብሉን ብዘይምኽንያታውን ፍርሒ ዝልለ ናይ ጭንቀት ጸገም

*ድሕረ-ቃንዛ ጭንቀታዊ ምዝበላ (post–traumatic stress disorder, PTSD) - ብገለ ከባብያዊ ኣጋጣሚ ወይ ፍጻመ

ብምብጋስ ንሓደ ሰብ ነቲ ዝሓለፈ ቃንዛኡ ኣዘኪሩ ጸገም ዚፈጥረሉ ናይ ኣእምሮ ኩነታት

*ሳይኮሲስ (psychosis) - ኣዝዩ ዝተዛብዐን ካብ ክውንነት ዝወጸን ኣረኣእያ

*ሳይኮሶማቲክ (psychosomatic)- ሓደ ሰብ ብሓሳባቱ ወይ ብኣእምሮኡ፡ ከም ዝሓመመ ብምእማን ዝፈጥሮ ኣካላዊ ሕማም

*ስኪዞይድ ፐርሶናሊቲ ዲስኦርደር (schizoid personality disorder)- ናይ ሓደ ሰብ ማሕበራዊ ክእለትን ስምዒታዊ ተመክሮን ዚዓግት ናይ ኣእምሮ ጸገም

*ስኪዞፍረኒያ/ ንጽለት (schizophrenia)- ኣብ ሓደ ሰብ ተለዋዋጢ ክውንነት/ሓቃውነት ዚፈጥር ጸገም፡ እዚ ድማ ከንቱ ሕልምን ድንግርግርን ዘይስሩዕን/ዘይንቡርን ባህርያትን ከጠቓልል ይኽእል።

*ድሮጋዊ ወልፊ (substance abuse)- ንህይወት ሓደ ሰብ ብኣሉታ ዝጸሉ ተደጋጋሚ ኣጠቓቕማ ድሮጋ (drug)